Αποτελεί η άσκηση πάντα το καλύτερο φάρμακο;
Ο Αυστραλός καθηγητής, Rob Newton, έχει περάσει χρόνια δοκιμάζοντας «συνταγές» ασκήσεων για τους ασθενείς χρόνιων παθήσεων και πιστεύει ότι η άσκηση, και όχι η ανάπαυση στο κρεβάτι, είναι η λύση. Εξηγεί τον ρόλο της άσκησης στην καταπολέμηση του κρυολογήματος, του καρκίνου, του COVID-19 και μοιράζεται τις γνώσεις του από την εποχή του ως εκλεκτός αθλητικός σύμβουλος για τους Chicago Bulls.
Έχετε συνεργαστεί με όλους, από καρκινοπαθής έως διακεκριμένους αθλητές. Έχετε κάποια συμβουλή που ισχύει για όλους;
Ποτέ μην τα παρατάς! Πρέπει να παραμείνετε δραστήριοι, όσο το δυνατόν περισσότερο, αν όχι κάθε μέρα. Ακόμα κι αν είστε εξαιρετικά αδιάθετοι, αν υιοθετήσετε μια νοοτροπία ξεκούρασης θα έχετε μόνο ένα χειρότερο αποτέλεσμα. Υπάρχει πάντα κάποια άσκηση που μπορείτε να κάνετε. Επί του παρόντος έχουμε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο με μεταστατικές βλάβες στα οστά τους, αλλά εστιάζουμε απλώς στην άσκηση των μερών που δεν είναι κατεστραμμένα. Αν κάτσουν οι ασθενείς στον καναπέ, πρέπει να συμφιλιωθούν με την ιδέα πως θα πεθάνουν γρηγορότερα.
Συνεπώς, η αντίληψη πως η καταπολέμηση μίας ασθένειας συνεπάγεται αποκλειστικά την ξεκούραση είναι λανθασμένη;
Για οποιαδήποτε ασθένεια, είτε χρόνια είτε περιστασιακή, ή τραυματισμό, η υιοθέτηση στρατηγικής ολοκληρωτικής ανάπαυσης είναι αντιπαραγωγική. Θα κάνει την κατάστασή σας χειρότερη. Η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού είναι καλό να πηγαίνει και να εξασκεί κάποια μορφή άσκησης κάθε μέρα. Οι βασικοί παράγοντες στους οποίους χρειάζεται να δοθεί έμφαση είναι ποιος είναι ο τρόπος, η δοσολογία από την άποψη της έντασης και του όγκου και τυχόν αντενδείξεις που πρέπει να ληφθούν υπόψη.
«Πρέπει να παραμείνετε δραστήριοι, όσο το δυνατόν περισσότερο, αν όχι κάθε μέρα. Ακόμα κι αν είστε εξαιρετικά αδιάθετοι, αν υιοθετήσετε μια ρουτίνα ανάπαυσης, θα έχετε μόνο ένα χειρότερο αποτέλεσμα.»
Πιστεύετε ότι η επιστημονική έρευνα γύρω από τη δοσολογία άσκησης είναι ελλιπής. Τι βρήκατε από την έρευνα για το πώς διαφορετικές μορφές άσκησης μπορούν να θεραπεύσουν διάφορες ασθένειες;
Γνωρίζουμε ότι η σωματική δραστηριότητα είναι απαραίτητη. Εξετάζουμε τώρα το πώς πρέπει να συνταγογραφείται η άσκηση για τη θεραπεία μιας ολόκληρης σειράς χρόνιων παθήσεων. Για παράδειγμα, αν κάποιος έχει διαβήτη τύπου 2, συνταγογραφούμε βάρη επειδή η αύξηση της μυϊκής μάζας είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στη θεραπεία του διαβήτη, όταν δεν λειτουργεί καμία από τις πιο διαδεδομένες θεραπείες. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον μου είναι ο καρκίνος. Προς το παρόν, γνωρίζουμε ότι η άσκηση βοηθά στη διαχείριση του καρκίνου, αλλά δεν λειτουργεί καμία από τις πιο διαδεδομένες θεραπείες.
Στοχεύετε να δημιουργήσετε ένα μαγικό χάπι άσκησης που αντικαθιστά την ανάγκη άσκησης;
Οι άνθρωποι συνεχώς μιλούν για ένα φάρμακο που μιμείται τα αποτελέσματα της άσκησης, αλλά δεν είναι δυνατόν. Είμαστε αιώνες μακριά από κάτι τέτοιο, απλώς και μόνο επειδή το σώμα μας είναι πολύ περίπλοκο, πολύ αλληλεπιδραστικό. Στοχεύει στη βελτίωση ενός μέρους και αλλοιώνονται τα πάντα. Και αυτό είναι τυπικό για τις περισσότερες φαρμακευτικές αγωγές. Στοχεύουν σε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, αλλά στη συνέχεια προκαλούν κάθε είδους παρενέργειες επειδή διαταράσσουν άλλες οδούς και συστήματα. Η άσκηση δεν το κάνει αυτό. Επιδρά γενικά με θετικό τρόπο σε όλα τα συστήματα του σώματος.
«Οι περισσότερες φαρμακευτικές αγωγές, στοχεύουν σε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, αλλά στη συνέχεια προκαλούν κάθε είδους παρενέργειες. Η άσκηση δεν το κάνει αυτό.»
Η έρευνά σας πραγματεύεται το πώς οι άνθρωποι που πάσχουν από χρόνια ασθένεια μπορούν να επωφεληθούν από μια εξαιρετικά προσαρμοσμένη συνταγή άσκησης. Χρειάζονται και οι υγιείς άνθρωποι μια εξαιρετικά προσαρμοσμένη συνταγή;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα μας είναι ότι τα δύο τρίτα του πληθυσμού έχουν επαναπαυθεί στην καθιστική ζωή. Έτσι θα ήταν καλό εάν περισσότεροι άνθρωποι έκαναν κάποια μορφή άσκησης. Το μερικό είναι καλύτερο από το τίποτα. Και το περισσότερο είναι καλύτερο από το λίγο. Το κλειδί είναι η ποικιλία. Έτσι, αντί να εστιάζουμε σε ένα ειδικά προσαρμοσμένο πρόγραμμα, η καλύτερη σύσταση είναι οι υγιείς άνθρωποι να έχουν μια μεγάλη ποικιλία ασκήσεων που αποτελείται από προπόνηση δύναμης, αερόβια προπόνηση και προπόνηση κινητικότητας. Επικεντρωθείτε στην κατάρτιση λειτουργικής ικανότητας. Ως ανθρώπινο είδος, αυτό είναι που έχουμε σχεδιαστεί να κάνουμε. Πρέπει να τρέξουμε γρήγορα, πρέπει να περπατήσουμε σε μεγάλες αποστάσεις, πρέπει να μεταφέρουμε βαριά πράγματα και πρέπει να είμαστε αρκετά ευέλικτοι για να είμαστε ευκίνητοι. Η προσέγγιση αυτή μοιάζει με όπλο διασποράς, αλλά αυτό είναι καλό για το σώμα.
Αποτελεί μία ποικιλία ασκήσεων ανασταλτικό παράγοντα εκδήλωσης ενός απλού κρυολογήματος ή ακόμα και μιας ασθένειας όπως το COVID-19;
Το να είσαι σωματικά ενεργός παρέχει προστασία έναντι μη μεταδοτικών ασθενειών και λοιμώξεων. Άτομα που δεν είναι σωματικά ενεργά έχουν χαμηλή μυϊκή μάζα και υψηλότερη μάζα λίπους. Η ορμονική ανισορροπία που προκύπτει σε κίνδυνο το ανοσοποιητικό τους σύστημα, με αποτέλεσμα το σώμα τους βρίσκεται σε αυτήν τη συνεχή χαμηλή στάθμη φλεγμονώδους κατάστασης. Όλοι εκθέτουμε τον οργανισμό μας σε μολυσματικές καταστάσεις κάθε μέρα. Κάθε φορά που τρώμε οποιοδήποτε φαγητό, κάθε φορά που αναπνέουμε, κάθε φορά που αγγίζουμε μια επιφάνεια. Τις περισσότερες φορές το σώμα μας αντιμετωπίζει αυτές τις καταστάσεις και απλά τις καταστρέφει. Το πρόβλημα είναι ότι, αν κάνετε καθιστική ζωή και το ανοσοποιητικό σας σύστημα έχει τεθεί σε κίνδυνο λόγω αυτού, τότε είναι πιο πιθανό να νοσήσετε από κρυολογήματα και γρίπη. Συνεπώς, είναι πιο πιθανό να έχετε πιο σοβαρές επιπτώσεις από αυτές τις ασθένειες. Το ίδιο ισχύει και για το COVID-19. Αυτό αποδεικνύεται αναλυτικότερα στις ΗΠΑ, όπου οι υπέρβαροι άνδρες με διαβήτη τύπου 2 ή άλλες ασθένειες που συνδέονται άμεσα με τον τρόπου ζωής τους διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να έχουν σοβαρότερες επιπτώσεις από τη συγκεκριμένη ασθένεια.
«Αν κάνετε καθιστική ζωή και το ανοσοποιητικό σας σύστημα έχει τεθεί σε κίνδυνο λόγω αυτού, τότε είναι πιο πιθανό να νοσήσετε από κρυολογήματα και γρίπη.»
Δεν εργαζόσασταν πάντα με ασθενείς χρόνιων παθήσεων. Πείτε μας για το χρόνο σας ως σύμβουλος επαγγελματικών αθλητικών ομάδων υψηλού επιπέδου.
Ξεκίνησα να εργάζομαι με ελίτ αθλητικούς ομίλους τη δεκαετία του 1980. Δούλευα με Αυστραλιανούς Ολυμπιακούς κολυμβητές και στη συνέχεια είχα συμβόλαιο με την Αυστραλιανή Ένωση Ράγκμπι, τους Γουλάμπες. Στις Η.Π.Α. ήμουν στο Πανεπιστήμιο Penn State, όπου ασχολήθηκα με το συλλογικό άθλημα. Ήμουν σύμβουλος των ΗΠΑ για σκι και σνόουμπορντ και σύμβουλος της Nike για τρία χρόνια, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μου στις ΗΠΑ ήταν στο NBA. Ήμουν σύμβουλος των Chicago Bulls για πέντε χρόνια, των New Jersey Nets και των Miami Heat. Ο χρόνος μου με τους Chicago Bulls ήταν μια μοναδική εμπειρία. Ήμουν εκεί την ίδια εποχή με παίκτες όπως ο Luc Longley και ο Scottie Pippen, αλλά η εστίασή μου ήταν στην επιστήμη και η επαφή μου με τους αθλητές ήταν περιορισμένη. Αξιολογούσα τις επιδόσεις τους σύμφωνα με αυτό που αποκαλούμε διαδικασία διάγνωσης απόδοσης. Με βάση αυτό, έκανα συστάσεις προς το δυναμικό, το προσωπικό προετοιμασίας και το εκπαιδευτικό προσωπικό σχετικά με τις αλλαγές που θα μπορούσαν να κάνουν στα προγράμματά τους.
Έχοντας δουλέψει λοιπόν με όλους, από τους ασθενείς με χρόνια νοσήματα έως τους καλύτερους αθλητές του πλανήτη, έχετε κάποια αγαπημένη άσκηση;
Θα έλεγα τα burpees, αλλά όλοι θα με μισούσαν για αυτό. Μην το γράψετε αυτό, γιατί σε κανέναν δεν αρέσουν τα burpees! Ειλικρινά, δεν υπάρχει μόνο μία άσκηση. Η ποικιλία είναι το κλειδί. Εάν θέλετε να συνεχίσετε να βελτιώνεστε, τότε η εκπαίδευσή σας πρέπει να συνεχίσει να ποικίλλει.
Ο καθηγητής Rob Newton είναι ο επιστήμονας της χρονιάς της Δυτικής Αυστραλίας του 2019, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ερευνητικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Edith Cowan και καθηγητής Ιατρικής Άσκησης. Έχει συνεργαστεί για τη συγγραφή εθνικών και διεθνών οδηγιών για την άσκηση και τον καρκίνο και βοήθησε στη διαμόρφωση προγραμμάτων υποστήριξης ασθενών στην Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ευρώπη, την Κίνα και τη Βόρεια Αμερική.
Πηγή: Les Mills Greece
